ΤΟΥ ΣΑΒΒΑ Ν. ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ
Η ενδυνάμωση των στόλων του εφοπλιστών της ακτοπλοίας που δραστηριοποιούνται κυρίως στα περιφερειακά λιμάνια δημιουργεί μια νέα ποιοτική εξέλιξη στις εσωτερικές ακτοπλοϊκές συγκοινωνιακές γραμμές. Ωστόσο, η δρομολόγηση νέων πλοίων μέσα στην καλοκαιρινή περίοδο έχει προκαλέσει “τρικυμία” στις σχέσεις των εταιριών που εκτελούν δρομολόγια από το λιμάνι της Ραφήνας προς τα νησιά Άνδρο, Τήνο, Μύκονο, Νάξο και από το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης προς τη Σαμοθράκη. Οι ισορροπίες στις δύο ακτοπλοϊκές γραμμές άλλαξαν μετά τη έλευση στη Ραφήνα των νέων ταχύπλοων πλοίων του εφοπλιστή Μάριου Ηλιόπουλου και των δύο πλοίων του Γαβριήλ Χατζηγαβριήλ στην Αλεξανδρούπολη και στη Σαμοθράκη.
Ιδιαίτερα στο λιμάνι της Ραφήνας, η κατάσταση έχει περιπλέξει δεδομένου ότι με συχνότητα ενός τετάρτου της ώρας αναχωρούν τα πλοία για τα νησιά των Κυκλάδων με αποτέλεσμα να προκαλείται συγκοινωνιακό “χάος” στους δρόμους που οδηγούν στο λιμάνι αλλά και αδιαχώρητο στους προβλήτες στις ώρες αιχμής. Οι αντιδράσεις της τοπικής κοινωνίας είναι μεγάλες, όμως οι “κόντρες” μεταξύ των εφοπλιστών θυμίζουν άλλες εποχές όταν γίνονται μάχες στο υπουργείο Ναυτιλίας προκειμένου να εξασφαλίσουν μια άδεια σκοπιμότητας.
Είναι γεγονός ότι η είσοδος στην ακτοπλοία στα μέσα της δεκαετίας του 2000 της Minoan Flying Dolphin με τον Παντελή Σφηνιά και της Blue Star Ferries με τον Περικλή Παναγόπουλο “ισοπέδωσε” τον ανταγωνισμό σε πρώτη φάση, αφού και οι δύο εταιρίες προχώρησαν σε απορροφήσεις και συγχωνεύσεις εταιριών. Βέβαια, ακολούθησε και η ΑΝΕΚ σε εξαγορές, αλλά δεν μπόρεσε να ανταγωνιστεί τους δύο “μεγάλους” και περιορίσθηκε στο ρόλο του τρίτου πόλου. Όμως, άρχισαν σιγά σιγά εκτός από την απορρόφηση των εταιριών να “χρεοκοπούν” εταιρίες όπως η ΔΑΝΕ, η G.A. Ferries του Γεράσιμου Αγούδημου, της Agoudimos Lines του Αλέξανδρου Δ. Αγούδημου, της “Kallistis” και αργότερα της Ναυτιλιακής Εταιρίας Λέσβου. Ενώ φαίνονταν ότι θα υπήρχε έντονος ανταγωνισμός μεταξύ των δύο ισχυρών ανδρών, ο μεν Π. Σφηνιάς αυτοκτόνησε μετά το ναυάγιο του “Σαμίνα” και ο Π. Παναγόπουλος πώλησε εγκαίρως με αποτέλεσμα οι δύο ισχυρές εταιρίες να περάσουν ένα μεγάλο διάστημα με προβλήματα στη μετοχική τους σύνθεση.
Η συρρίκνωση των στόλων των μεγάλων εταιριών και τα κενά που δημιουργήθηκαν στα επόμενα χρόνια έφεραν στο προσκήνιο τις μικρές εταιρίες που με συνετή διοίκηση κατόρθωσαν να καθιερωθούν στα περιφερειακά λιμάνια και στις λιγότερο κερδοφόρες γραμμές. Έτσι, αναπτύχθηκαν αθόρυβα, οι εταιρίες που είχαν παρουσία στα λιμάνια της Ραφήνας, του Λαυρίου, αλλά και στις ενδοκυκλαδικές και ενδοδωδεκανησιακές συνδέσεις.
Στη Ραφήνα ο ανταγωνισμός κατά την εφετινή περίοδο έφθασε σε ακραία επίπεδα. Παρά το γεγονός ότι οι δύο εταιρίες της Blue Star Ferries και της Hellenic Seaways αποδρομολόγησαν πλοία από τη γραμμή, η ενίσχυση των ταχυπλόων πλοίων του Μάριου Ηλιόπουλου εκτίναξε τα “πάθη” μεταξύ των εφοπλιστών.
Με συνεχείς εκκλήσεις προς το υπουργείο Ναυτιλίας οι άλλοι εφοπλιστές των συμβατικών πλοίων ζητούν την “προστασία” των εταιριών τους που δέχθηκαν “επίθεση” μέσα στο καλοκαίρι και βλέπουν να χάνουν τους επιβάτες που προτιμούν την ταχύτερη μετάβαση τους προς τα νησιά των Κυκλάδων, Άνδρο, Τήνο, Μύκονο, Νάξο και Σύρο.
Η έκρηξη του εφοπλιστή Στ. Στεφάνου της Golden Star Ferries στη διάρκεια εκδήλωσης στη Ναυτιλιακή Λέσχη την προηγούμενη εβδομάδα αποκάλυψε το εύρος της αντιπαράθεσης μεταξύ των συμβατικών πλοίων και των ταχύπλοων. Ο κ. Στεφάνου κατηγόρησε τον Μάριο Ηλόπουλο ότι με την δρομολόγηση των ταχύπλοων πλοίων μόνο το καλοκαίρι αφαιρεί τα απαραίτητα έσοδα από τα συμβατικά πλοία για να παραμείνουν στις γραμμές και το χειμώνα. Μάλιστα, ευθαρσώς ομολόγησε δημόσια στο ακροατήριο ότι “η εταιρία του ζημιώνεται καθημερινά 50.000 ευρώ, ενώ υποχρεώνεται να αναστείλει τα πρωινά δρομολόγια δεδομένου ότι μεταφέρει μόνο 100 επιβάτες με ένα πλοίο που κατασκευάσθηκε στο Πέραμα και η αξία του είναι 32 εκατ. Ευρώ”.
Στη πρόκληση αυτή απάντησε βέβαια ο Μ. Ηλόπουλος λέγοντας ότι “αυτά δεν λέγονται δημόσια και πρέπει να συζητιούνται μεταξύ τους ή ακόμα και με τους υπηρεσιακούς παράγοντες στα θεσμικά όργανα του υπουργείου Ναυτιλίας”
Η ένταση θα κορυφωθεί ανάμεσα στις εταιρίες μέσα στον Αύγουστο ενώ οι εξελίξεις από τον Οκτώβριο θα είναι ίσως καταλυτικές.
Οι εταιρίες που δραστηριοποιούνται στο λιμάνι της Ραφήνας είναι η εταιρία
Fast Ferries της οικογένειας Παναγιωτάκη, η Golden Star Ferries των αδελφών Στεφάνου και η SeaJets του Mάριου Hλιόπουλου. Η οικογένεια Παναγιωτάκη διαθέτει τρία πλοία, το Fast Ferries Andros, το “Θεολόγος Π.” και το “Αικατερίνη Π”. Τα τρία πλοία δύνανται να μεταφέρουν 3.527 επιβάτες.
Η Golden Star Ferries,των αδελφών Στεφάνου ενίσχυσε το στόλο της με δύο ακόμα πλοία και διαθέτει και αυτή πλέον τρία πλοία στη γραμμή: Το
Superferry και το Superferry ΙΙ και το Superrunner, τα οποία μπορούν να μεταφέρουν 4.199 επιβάτες.
Η Sea Jets του Μάριου Ηλόπουλου έφερε το Tera Jet και ανέτρεψε όλες τις ισορροπίες. Πρόκειται για ένα πλοίο που μπορεί να μεταφέρει 1.800 επιβάτες και
και 460 Ι.Χ. Η εταιρία διαθέτει και το Paros Jet.
Το σκηνικό συπληρώνεται στη Ραφήνα με τα πλοία “Πανόραμα” και “Εύβοια Σταρ” που εκτελούν δρομολόγια προς το Μαρμάρι.
Στη γραμμή Αλεξανδρούπολη – Σαμοθράκη τα νερά ταράχθηκαν με την έλευση της
CS Ferries του Γαβριήλ Χατζηγαβριήλ και του πλοίου του “Σαμοθράκη 1”. Βέβαια, καθυστέρησε γύρω στις 20 ημέρες η σχετική υπογραφή έγκρισης των δρομολογίων. Η αντίδραση του Φώτη Μανούση ήταν άμεση, δεδομένου ότι η εταιρία του ΣΑΟΣ για πολλά χρόνια μονοπωλούσε τη γραμμή. Με ταχύτατες κινήσεις δρομολόγησε πριν λίγες ημέρες και δεύτερο πλοίο, το “Ζέφυρος”. Υπενθυμίζουμε ότι ο Φ. Μανούσης διαθέτει και το πλοίο “ΣΑΟΣΙΙ”.
Η Σαμοθράκη θα συνδέεται πλέον με καθημερινά και τακτικά δρομολόγια με την Αλεξανδρούπολη, ενώ το νησί έχει, για αυτή την δρομολογιακή περίοδο, την δυνατότητα σύνδεσης μια φορά την εβδομάδα, με το Λαύριο, με το δρομολόγιο Λαύριο- Λήμνος- Σαμοθράκη- Αλεξανδρούπολη.
Είναι σίγουρο ότι ο ανταγωνισμός ωφελεί τους επιβάτες, το ζητούμενο όμως είναι οι εταιρίες να είναι κερδοφόρες και βιώσιμες ώστε να παραμένουν στη γραμμή χειμώνα – καλοκαίρι.