ΤΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΧΛΩΜΟΥΔΗ:
Όταν ακούς, στο δημόσιο λόγο στη χώρα μας, αναφορές για την ναυτική εκπαίδευση, λες και το ρολόι του χρόνου έχει σταματήσει, το πολύ, στις αρχές της δεκαετίας του ’90, στη καλύτερη των περιπτώσεων.
Την εποχή που ο γιγαντισμός των πλοίων έχει καταστήσει, το μέσο μέγεθός τους, υψηλής κεφαλαιακής συγκεντρώσεως δομή και τη τεχνολογία του, αντικείμενο χειρισμών και συντήρησης από ανώτερης εκπαιδευτικής εξειδικεύσεως στελέχη, εδώ στην Ελλάδα, αρκετοί, συζητούν ακόμη για ευρύτερη γεωγραφική διασπορά(!) των ΑΕΝ, χωρίς να κατανοούν την ανάγκη αναδιάρθρωσης των προγραμμάτων σπουδών και αναβάθμισής τους, με αναφορά στο νέο τεχνοοικονομικό υπόδειγμα της ναυτιλίας της εποχής μας. Χωρίς να αναδεικνύουν την ανάγκη συγχώνευσης τους και συγκέντρωση των όποιων δυνάμεων έχουν απομείνει, για να ανταποκριθούν στις σύγχρονες ανάγκες και υπερ των συμφερόντων των εκπαιδευομένων.
Η εκτεταμένη υιοθέτηση των νέων τεχνολογικών προτάσεων στις θαλάσσιες μεταφορές δεν είναι ζήτημα του μακρινού μέλλοντος. Είναι θέμα που πρέπει να προσαρμοσθεί η “ναυτική” εκπαίδευση σήμερα.
Αν στα σοβαρά επιχειρήσουμε να διερευνήσουμε τους ναυτιλιακούς ορίζοντες και τις ανάγκες για στελέχη στη παγκόσμια ναυτιλία, τότε το κλείσιμο όλων των ΑΕΝ, άμεσα και η δημιουργία δυο-τριών πανεπιστημιακών σχολών, με τα σχετικά επιστημονικά αντικείμενα, θα ήταν η πλέον προοδευτική πρόταση που θα ανταποκρινόταν στις ανάγκες του άμεσου μέλλοντος στο σύγχρονο παρόν.
Αυτό το στελεχιακό προσωπικό δεν θα απευθύνεται μόνον στην ελληνική ναυτιλία αλλά, εφόσον έχει τα απαιτούμενα προσόντα και προδιαγραφές, στη παγκόσμια ναυτιλία.
Σε μια μάλιστα σε περίοδο όπου η διεθνής ναυτιλία χρειάζεται, περισσότερο από ποτέ, στελέχη με υψηλή κατάρτιση σε νέες τεχνολογίες και στην οποία θα έπρεπε εδώ και καιρό να απευθυνόμαστε.
Το θέμα λοιπόν της εκπαίδευσης, με βάση τη προοπτική απασχόλησης, του ναυτεργατικού δυναμικού, προσλαμβάνει άλλης σημασίας διαστάσεις, πέρα αυτών των κατεστημένων πλαισίων και αντιλήψεων.
Ήδη πιλοτικά προγράμματα και εφαρμογές παρουσιάζουν τη δυνατότητα, συντόμως, να ολοκληρωθεί η πρόταση για αυτόνομα- τηλεχειριζόμενα πλοία…
Αντιλαμβανόμαστε όλοι ότι, σε αυτή τη δυναμική προοπτική, δεν μας σώζουν οι κατά τα λοιπά ευγενείς “προσφορές” για να φτιάξουμε τα κτίρια των ανά την Ελλάδα ΑΕΝ, παρά μόνον αν θέλουμε, από εκεί, να αντλήσουμε το φτηνό εξειδικευμένο προσωπικό στη ναυτιλία, μέχρι την ολοκλήρωση της σταδιακής μετάβασης στο εικονικό (virtual) αυτό σκηνικό που περιγράψαμε…
Είναι δε ενδεικτικό ότι στον τομέα της εκπαίδευση στελεχών για τη λιμενική βιομηχανία, όπου στην Ελλάδα έχουμε σχεδόν παντελή απουσία εκπαίδευσης αν εξαιρέσουμε κάποια μαθήματα στα δυο πανεπιστημιακά τμήματα ναυτιλιακών σπουδών, τα πράγματα φαίνεται πως τρέχουν με μεγαλύτερη ταχύτητα από ότι στη ναυτιλία. Σε σχέση με την απασχόληση στη θάλασσα, στην συντριπτική πλειοψηφία των λιμένων, έχει υιοθετηθεί η χρήση αυτοματισμών, που σε πρώτη φάση έχουν ελαχιστοποιήσει την ανθρώπινη εμπλοκή. Υπάρχουν βέβαια και πλήρως αυτοματοποιημένα λιμάνια όπου η ανθρώπινη εμπλοκή περιορίζεται στο χειρισμό υπερ-εξελιγμένων υπολογιστικών συστημάτων τα οποία ελέγχουν πλήρως και κυρίως άκοπα, το σύνολο της λιμενικής παραγωγικής διαδικασίας.