ΤΟΥ ΣΑΒΒΑ Ν. ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ
Στο τιμόνι της ναυτιλίας οι γυναίκες
Τραβάνε την δική τους πορεία στη ρότα της Καδιώ Σιγάλα
Το στερεότυπο στις ανδροκρατούμενες ναυτιλιακές ελληνικές εταιρίες
“έσπασε”. Φαινόμενο της εποχής και της παγκοσμιοποιημένης οικονομίας.
Τα τελευταία χρόνια, όλο και περισσότερες γυναίκες στελεχώνουν σε
μεγάλο ποσοστό την ιεραρχία της σύγχρονης ναυτιλιακής επιχείρησης.
Νέες κοπέλλες, κόρες επιτυχημένων εφοπλιστών αναλαμβάνουν υπεύθυνες
θέσεις και δεν είναι λίγες εκείνες που κρατούν επαξίως “το τιμόνι”
ακόμα και εισηγμένων εταιριών. Στην Ελλάδα, μέχρι την δεκαετία του
’90, οι Έλληνες εφοπλιστές ήταν πλοιοκτήτες, διαχειριστές, λογιστές,
μπρόκερ, δηλαδή συμμετείχαν ενεργά στο σύνολο της ναυτιλιακής
δραστηριότητας της εταιρίας τους. Οι απαιτήσεις αυξήθηκαν. Οι διεθνείς
ναυτιλιακές οδηγίες έγιναν αυστηρότατες. Μπήκαν καινούργια στάνταρτ.
Σε κάθε θέση χρειάζονταν να τοποθετηθεί εξειδικευμένο στέλεχος με
σπουδές και εμπειρία. Νέα παιδιά με επιστημονική ναυτιλιακή κατάρτιση
“επάνδρωναν” τα ναυτιλιακά γραφεία. Το ποσοστό των γυναικών στην αρχή
ήταν μικρό και περιορίζονταν σε δευτερεύουσας σημασίας θέσεις. Όμως,
τώρα, γυναίκες έχουν τεθεί επικεφαλής των ναυτιλιακών εταιριών με
ιδιαίτερα αξιοπρόσεκτα αποτελέσματα.
Οι γυναίκες στη ναυτιλία, είχαν σημαντική προσφορά στον
εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα του 1821. Φωτεινά παραδείγματα, η Μαντώ
Μαυρογένους και η Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα, που εξόπλισαν τον στόλο τους
και έδωσαν τις μάχες τους στο Ιόνιο και στο Αιγαίο. Όμως, πιο σύγχρονη
γυναίκα – πλοιοκτήτρια αναφέρεται η Καδιώ Σιγάλα που γεννήθηκε στο
τέλος του 19ου αιώνα, που κατάφερε πριν από τον πόλεμο να γίνει
καπετάνισα και πλοιοκτήτρια από αγάπη για τη θάλασσα, αλλά και από
ανάγκη. Από τη Σαντορίνη στον Πειραιά, όπου έγινε και το ναυτιλιακό
κέντρο της χώρας.
Μερικές δεκαετίες αργότερα, μια άλλη γυναίκα, η Χριστίνα Ωνάση,
ανέλαβε και αυτή εξ ανάγκης την αυτοκρατορία που ίδρυσε ο πατέρας της
Αριστοτέλης Ωνάσης. Όμως, από τη δεκαετία του 1990, ήρθε η νέα φουρνιά
των γυναικών στη ναυτιλία. Πρωτοπόρος, στη νέα αυτή εποχή της
ναυτιλίας, η Αγγελική Φράγκου, κόρη του καπετάν Νικόλα Φράγκου, που
πρωταγωνιστεί για τρεις δεκαετίες στην παγκόσμια ναυτιλιακή αγορά. Με
εισηγμένες ναυτιλιακές εταιρίες οι οποίες διαχειρίζονται πάνω από 150
πλοία. Το 1990, σε ηλικία 25 ετών αγόρασε το φορτηγό πλοίο “Φούλβια”
14.000 τόνων που ήταν παροπλισμένο στη Βραζιλία καταβάλλοντας 1,5
εκατ. δολάρια. Από τότε σιγά σιγά έχτισε μια μεγάλη ναυτιλιακή
αυτοκρατορία και το 2011 συμπεριελήφθη στις 50 ισχυρότερες γυναίκες
επιχειρηματίες του κόσμου σύμφωνα με την λίστα του Fortune. Ίδρυσε και
διαχειρίζεται τα πλοία μέσω της εταιρίας Navios Maritime Holdings,
που σήμερα είναι από τις ισχυρότερες εταιρίες στον κόσμο, ενώ η ίδια
διαθέτει τον μεγαλύτερο σε αριθμό ελληνόκτητων πλοίων. Η Αγγελική
Φράγκου σπούδασε μηχανολογία στο Πανεπιστήμιο Farleigh Dickinson στο
Νιου Τζέρσεϋ, και είναι και κάτοχος διπλώματος master από το Columbia
University.Ξεκίνησε την καριέρα της ως αναλύτρια στην Republic
National Bank μέχρι το 1989. Μετά εγκαταστάθηκε στην Ελλάδα και με
έδρα τον Πειραιά εξακολουθεί μέχρι σήμερα να κατακτά τις θάλασσες.
Η Μελίνα Τραυλού είναι κόρη του ΝίκουΤραυλού που ίδρυσε τη ναυτιλιακή
εταιρία Neptun και τα τελευταία χρόνια συμμετέχει στα διοικητικά
πράγματα της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών. Σήμερα διευθύνει την
οικογενειακή επιχείρηση που διαθέτει ένα αξιόλογο στόλο και ένα
ολοκληρωμένο
δίκτυο αντιπροσώπων και ανεξάρτητων τερματικών σταθμών διαχείρισης και
μεταφοράς οχημάτων. Γεννήθηκε το 1966 στην Αθήνα. Τα φοιτητικά της
χρόνια τα πέρασε στις ΗΠΑ, όπου σπούδασε Διοίκηση Επιχειρήσεων –
Bachelor Degree στο Business Administration- στο Northeastern
University της Βοστόνης.

Η Φωτεινή Καραμανλή, είναι κόρη του Αχιλλέα Καραμανλή και της Νίκης
Διαμαντή και είναι μια ακόμα καπετάνισα και διευθυνει την εταιρία
Hellenic Carriers. Σπούδασε στη Νοµική Σχολή του Πανεπιστηµίου Αθηνών
και στη συνέχεια στο Πανεπιστήµιο του Κέιµπριτζ. Στη συνέχεια
εργάστηκε για µεγάλο χρονικό διάστηµα ως δικηγόρος στους Norton Rose,
στο Λονδίνο και στην Αθήνα. Το 1989 μεταπήδησε στο Τµήµα Αγοραπωλησιών
Πλοίων του αγγλικού ναυλοµεσιτικού οίκου Galbraiths, στο Λονδίνο, από
όπου αποχώρησε το 1999.
Η Άννα Αγγελικούση, αδελφή του Γιάννη Α. Αγγελικούση είναι ένα από τα
νέα ονόματα του ελληνικού εφοπλισμου. Ανέλαβε πριν από λίγα χρόνια τη
διεύθυνση της ναυτιλιακής εταιρίας Pantheon Tankers Management, μετά
τον χωρισμό της με τον Χρήστο Κανελλάκη που είχε τη διαχείριση της
οικογενειακής επιχείρησης.
Μια άλλη γυναίκα, η Μαρία Ι. Αγγελικούση, κόρη του μεγαλύτερου Έλληνα
εφοπλιστή τα τελευταία χρόνια αποτελεί την απόλυτη κυρίαρχη δύναμη
μέσα στην εταιρία, φέρνοντας τη δική της φρεσκάδα με ιδέες για τον
τρόπο διαχείρισης της ναυτιλιακής εταιρίας Angelicoussis Shipping
Group. Η Μαρία Αγγελικούση άρχισε την επαγγελματική της καριέρα από
το τμήμα ναυλώσεων της εταιρίας, ωστόσο σύντομα με τον δυναμισμό που
επέδειξε αναδείχθηκε ταχύτατα στη κορυφή της ιεραρχίας.

Σημαντικό ρόλο στην Eletson διεδραματίζει η Λασκαρίνα Καρασταμάτη μαζί
βέβαια με τους Βασίλη Χατζηελευθεριάδη και Κωστή Κέρτσικοφ.
Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι όλα τα πλοία της εταιρίας έχουν
ελληνική σημαία τα πληρώματα είναι στην μεγαλύτερη πλειοψηφία τους
Έλληνες.
Την δική της ιστορία στη ναυτιλία γράφει τα τελευταία χρόνια η Ισμήνη
Παναγιωτίδη, κόρη του Γαβριήλ Παναγιωτίδη, που ίδρυσε το 2014 την
Panivar μετά τις δραματικές εξελίξεις της Excel Maritime Carriers, που
διεύθυνε ο πατέρας της. Με σπουδές στο Boston University και Cass
Business School του Λονδίνου εργάζεται σκληρά για την ισχυροποίηση της
εταιρίας, άλλωστε οι εμπειρίες υπάρχουν για να αποφευχθούν τα λάθη του
παρελθόντος.
Στο χώρο της ακτοπλοίας, σημαντικό ρόλο έχει αναλάβει η Ειρήνη Σπανού,
κόρη του ιδρυτή της ναυτιλιακής εταιρίας Dodekanisos Seaways Γιώργου
Σπανού. Τιμήθηκε από τους
Lloyds List Creek Shipping Awards, ως η καλύτερη επιβατηγός ναυτιλία
το 2015. Σήμερα είναι διευθύνουσα σύμβουλος και μαζί της είναι τα δύο
αδέλφια της, Νικήτα και Χρήστο, είναι στο τιμόνι της εταιρίας.
Σπούδασε στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Πειραιά. Εργάστηκε στις
κρατήσεις, και αργότερα μεταπήδησε στο Τμήμα Πωλήσεων και Marketing
όπου εργάστηκε τέσσερα χρόνια και συνέχισε στο Οικονομικό Τμήμα.
Ο εφοπλισμός διαθέτει αυτή την περίοδο και μια γυναίκα – βουλευτή που
προέρχεται από τον εφοπλιστικό χώρο. Πρόκειται για την κόρη του Θανάση
Μαρτίνου, Γεωργία Μαρτίνου, που γεννήθηκε το 1975 στην Αθήνα.
Αποφοίτησε από το Κολλέγιο Αθηνών και εισήχθη 9η στη σχολή Διεθνών κι
Ευρωπαϊκών Σπουδών του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών. Σπούδασε
Μαθηματικά (BSc) στο Imperial College του Λονδίνου. Έκανε
μεταπτυχιακές σπουδές (MSc) σε Information Technology (Πληροφορική)
στο University College London (U.C.L.). Το 2010 εξελέγη πρώτη σε
ψήφους στο Δήμο Βάρης – Βούλας – Βουλιαγμένης και διετέλεσε
Αντιδήμαρχος Καθαριότητας και Πρασίνου. Το 2012 εξελέγη για πρώτη φορά
Βουλευτής στην Περιφέρεια Αττικής με τη Νέα Δημοκρατία και επανεξελέγη
και το 2015.
Τέλος, η κόρη του Σταύρου Νταϊφά, είναι πρόεδρος της Ναυτιλιακής
Λέσχης Πειραιά και αντιδήμαρχος του Δήμου Πειραιά με δήμαρχο τον
Γιάννη Μώραλη. Με σπουδές κοινωνιολογίας και ψυχολογίας εργάσθηκε σε
διάφορα ιδρύματα αλλά στη συνέχεια ασχολείται με τις ναυτιλιακές
επιχειρήσεις.