ΤΟΥ ΣΑΒΒΑ Ν. ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ
Ποιοι εφοπλιστές ευνοούνται και ποιοι πλήττονται
Σύγκρουση συμφερόντων και κυκλώματα προκαλούν αναταράξεις στη ναυτιλία
Θα αποσυρθούν 350 πλοία και ρυμουλκά – χάνονται 2.000 θέσεις ναυτικών
Εκτινάσσεται το κόστος στα μικρά σκάφη από την κατάργηση της Επιθεώρησης Εμπορικών Πλοίων
Τα απόνερα από τη βύθιση του πλοίου “Αγία Ζώνη ΙΙ” δεν περιορίστηκαν μόνο στην ρύπανση της θαλάσσιας περιοχής του Σαρωνικού, αλλά προκαλούν τεράστιες αναταράξεις που θα επηρεάσουν άμεσα τον στόλο της ελληνικής ναυτιλίας που δραστηριοποιείται κυρίως στο Αιγαίο και στο Ιόνιο. Ταυτόγχρονα όμως αναδεικνύονται και οι επιχειρηματικές συγκρούσεις στο χώρο των ρυμουλκών και των πλοίων ανεφοδιασμού καυσίμων, ένας πόλεμος
Πρόκειται για ένα “υπόγειο πόλεμο” που βρίσκεται σε εξέλιξη τους τελευταίους μήνες και απειλεί να θέσει εκτός ναυσιπλοίας περί τα 350 πλοία και σκάφη διαφόρων τύπων και κατηγοριών και να απωλεσθούν πάνω από 2.000 θέσεις Ελλήνων ναυτικών.
Η επιχειρηματολογία που αναπτύσσεται τις τελευταίες ημέρες – που συνήθως επαναλαμβάνεται κάθε φορά που στην Ελλάδα γίνεται κάποιο σοβαρό ναυτικό ατύχημα – και η πολιτική ένταση και οι αντεγκλήσεις που ακολουθούν, οδηγεί σε μέτρα που σαφώς αλλάζει το τοπίο της εφοπλιστικής επιχειρηματικής δράσης. Μετά το ναυάγιο του “Εξπρές Σαμίνα” που έγινε στις 26 Σεπτεμβρίου 2000 που πνίγηκαν 80 άτομα ελήφθησαν μέτρα μερικά από τα οποία ήταν η μείωση της ηλικίας των επιβατηγών πλοίων από τα 35 στα 30 έτη και η προσπάθεια εκχώρησης της έκδοσης πιστοποιητικών αξιοπλοίας από τον κλάδο επιθεώρησης εμπορικών πλοίων του υπουργείου Ναυτιλίας στους Νηογνώμονες. Από το πρώτο μέτρο απομακρύνθηκαν πάνω από 40 πλοία από τις εσωτερικές ακτοπλοϊκές γραμμές, ενώ το δεύτερο δεν ψηφίστηκε ποτέ γιατί υπήρξαν αντιδράσεις. Αλλά και το πρώτο μέτρο για τα όρια ηλικίας που θεσπίστηκε αντικαταστάθηκε από την επικύρωση της Συνθήκης της Στοκχόλμης που δεν θέτει όρια ηλικίας των ακτοπλοϊκών επιβατηγών πλοίων, όμως βάζει αυστηρές προυποθέσεις για τη συνέχιση της λειτουργίας του χωρίς όριο λειτουργίας.
Τώρα, μετά τη βύθιση του “Αγία Ζώνη ΙΙ” προωθούνται πάλι μέτρα για τον περιορισμό της επιθεώρησης εμπορικών πλοίων του υπουργείου Ναυτιλίας σε δευτερογενή έλεγχο των πιστοποιητικών αξιοπλοίας που θα εκδίδουν μόνο οι Νηογνώμονες. Αυτό όμως θα αυξήσει σημαντικά τις δαπάνες για την έκδοση πιστοποιητικών αξιοπλοίας σε ένα ιδιαίτερα μεγάλο ελληνικό αλιευτικό στόλο, στα χιλιάδες σκάφη αναψυχής και στα μικρά πλοία και πλοιάρια που κινούνται μέσα στον ελλαδικό θαλάσσιο χώρο. Το κόστος όμως έκδοσης των πιστοποιητικών αξιοπλοίας από τους Νηογνώμονες είναι απαγορευτικό που επιβαρύνει υπέρμετρα την εκμετάλλευση των σκαφών και των μικρών πλοίων. Το αποτέλεσμα θα είναι ένας μεγάλος αριθμός πλοίων και σκαφών να αποσυρθεί.
Αξίζει να επισημανθεί ότι αν απαγορευθεί στα μονού κέλυφους μικρά δεξαμενόπλοια να εκτελούν πλόες τότε θα αποσυρθούν γύρω στα 80 μικρά δεξαμενόπλοια που σήμερα απασχολούν μόνο αυτά 1.000 άτομα. Να υπενθυμίσουμε ότι πλοία μέχρι 3.000 κόρων απασχολούν τουλάχιστον από 11 μέχρι 14 Έλληνες ναυτικούς, ενώ τα ποντοπόρα πλοία άνω των 3.000 κόρων είναι υποχρεωμένα να απασχολούν μόνο 5 Έλληνες ναυτικούς!
Το κόστος εκμετάλλευσης των μικρών υπερήλικων δεξαμενοπλοίων είναι μεγάλο καθώς και η αδυναμία αντικατάστασης τους λόγω έλλειψης χρηματοδότησης υποχρεώνουν αρκετούς πλοιοκτήτες να αποσυρθούν. Χαρακτηριστικό παράδειγμα του εφοπλιστή Τάκη Λεονάρδου, οποίος διέθετε 25 τέτοια μικρά δεξαμενόπλοια τα οποία υποχρεώθηκε να πωλήσει να μπει στην ποντοπόρο ναυτιλία με ένα πλοίο. Σήμερα, διπλού κέλυφους δεξαμενόπλοια ανεφοδιασμού διαθέτει η εταιρία του Σ. Καρνέση, τα ΕΛΠΕ και η Aegean Oil που ίδρυσε ο Δ. Μελισσανίδης. Βέβαια, τρεις – τέσσερις μικροί πλοιοκτήτες βρίσκονται σε διαδικασία επιχορήγησης από το “πακέτο Γιούνκερ” αλλά τα πλοία που θα κατασκευσθούν δυστυχώς σε ναυπηγεία του εξωτερικού δυστυχώς δεν θα καλύψουν τον αριθμό των πλοίων που υποχρεωτικά θα αποσυρθούν.
Όσον αφορά στα ρυμουλκά και στο πρόβλημα που δημιουργήθηκε από τον Κανονισμό που εξέδωσαν τα ΕΛΠΕ και υποχρεώνει τις εταιρίες που συναλλάσσονται μαζί τους να διαθέτουν ρυμουλκά ηλικίας κάτω των 20 ετών και δύναμη εκτόξευσης 2.500 κυβικών νερού από την 1η Ιανουαρίου του 2018 θα υποχρεώσει στην απόσυρση πάνω από 250 ρυμουλκά από τα οποία τα μισά δραστηριοποιούνται στο λιμάνι του Πειραιά. Από την απόφαση αυτή ευνοείται μόνο η εταιρία του Νίκου Ζούρου που διαθέτει τέσσερα σύγρονα ρυμουλκά και των Γιάννη Παναγιωτάκη, Αναστάσιου Μιχάλαρου και Παύλου Ξηραδάκη που διαθέτουν άλλα τέσσερα ρυμουλκά. Επισημαίνεται ότι ο Ν. Ζούρος εγκαταστάθηκε στον Πειραιά από τη Θεσσαλονίκη που είχε την έδρα των επιχειρήσεων του.
Έτσι αν εφαρμοσθεί ο Κανονισμός θα μείνουν εκτός αγοράς οι εταιρίες του Κώστα Λυμπουσάκη, της οικογένειας Καραπιπέρη, Σπανόπουλου, Θ Βαμβακάρη ( πρόκειται για τον γιο του ρεμπέτη Μάρκου Βαμβακάρη), που διαθέτουν πάνω από 100 ρυμουλκά. Αν προστεθούν σε αυτούς και οι μικρότεροι πλοιοκτήτες ρυμουλκών το πρόβλημα είναι ακόμα μεγαλύτερο.
Το σχετικό άρθρο της μετεξέλιξης του Κλάδου Ελέγχου Πλοίων
1. Από τη θέση σε ισχύ του παρόντος, ο Κλάδος Ελέγχου Πλοίων (Κ.Ε.Π.), οι Λιμενικές Αρχές καθώς και τα Τοπικά Κλιμάκια Επιθεώρησης Πλοίων δεν ασκούν καθήκοντα και αρμοδιότητες που έχουν εκχωρηθεί στους Εξουσιοδοτημένους από το Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής Αναγνωρισμένους Οργανισμούς (Νηογνώμονες), σύμφωνα με την εκάστοτε κείμενη νομοθεσία.
2. Ο Κ.Ε.Π. διατηρεί το δικαίωμα να διενεργεί επιθεωρήσεις στους Εξουσιοδοτημένους από το Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής Αναγνωρισμένους Οργανισμούς (Νηογνώμονες), σύμφωνα με τα εκάστοτε οριζόμενα στην αντίστοιχη πρότυπη συμφωνία.
3. Από τη θέση σε ισχύ του παρόντος, παύει η έκδοση των προβλεπόμενων από την εθνική και τη διεθνή νομοθεσία πιστοποιητικών των ελληνικών πλοίων από τον Κ.Ε.Π., τις Λιμενικές Αρχές καθώς και τα Τοπικά Κλιμάκια Επιθεώρησης Πλοίων. Τα ήδη εκδοθέντα και ευρισκόμενα σε ισχύ πιστοποιητικά εξακολουθούν να ισχύουν, μέχρι την ημερομηνία λήξης ή ετήσιας θεώρησής τους, αλλά όχι πέραν τριμήνου από τη θέση σε ισχύ του παρόντος. Οι Εξουσιοδοτημένοι από το Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής Αναγνωρισμένοι Οργανισμοί (Νηογνώμονες) δύνανται να επανεκδίδουν για τα ελληνικά πλοία τα πιστοποιητικά που εμπίπτουν στο πεδίο εξουσιοδότησής τους, βάσει των σε ισχύ πιστοποιητικών που έχουν εκδοθεί από τον Κ.Ε.Π., τις Λιμενικές Αρχές και τα Τοπικά Κλιμάκια Επιθεώρησης Πλοίων, μέχρι την ημερομηνία λήξης ή ετήσιας θεώρησής τους.
4. Το δεύτερο εδάφιο της υποπαρ. (α) της παρ. 1 του άρθρου 9 του β.δ. 542/1968 (Α’ 181), όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 5 του π.δ. 175/1988 (Α` 77), καθώς και οι παρ. 2 και 3 του άρθρου 9 του β.δ. 542/1968 καταργούνται.
5. Κάθε γενική και ειδική διάταξη που αντίκειται στις διατάξεις του παρόντος ή ρυθμίζει τα ίδια θέματα με διαφορετικό τρόπο καταργείται.